"Op 24 oktober 1916...
heeft de vervlaamste universiteit van Gent haar deuren geopend, met de uitdrukkelijke steun van de Duitse bezetter. Het is niet voor niets dat de tegenstanders, kardinaal Mercier op kop, het minachtend over de ''Von-Bissinghogeschool' hebben.
August Borms, boegbeeld van het activisme, is de grote propagandist van de Vlaamse universiteit en Temsche Voorwaarts, de studentenbond waarvan priester Poppe ooit voorzitter was, roept alle Vlaamse achttienjarigen vurig op om zich in Gent in te schrijven.
Wat is het standpunt van Edward in deze kwestie die het land erg beroerde?
Bij Odilo Jacobs, die bij het neerschrijven van het leven van zijn goede vriend moest rekening houden met het verbod van de kardinaal om te spreken over de Vlaamsgezindheid van priester Poppe, vernemen we niets en dat is jammer. Het lijkt wel alsof Edward volledig afgescheiden van de politieke realiteit van zijn tijd leefde, in een soort van splendid isolation.
Biograaf Van de Velde daarentegen gaat gedetailleerd op de kwestie in. Maar hij heeft al te vaak de neiging om zijn louter persoonlijke opvattingen – hij is een felle flamingant – ook aan Edward toe te schrijven, zonder dat hij daarvoor ook maar enig woord van onze heilige kan citeren!
Het lot van het Vlaamse volk, op alle vlakken, ging Edward zeer ter harte. Hij kende heel veel leden van de Frontbeweging en Vlaamse voormannen persoonlijk, vaak van in zijn jeugdjaren. Ze kwamen regelmatig bij hem langs voor raad... Wil dat zeggen dat hij het eens was met alles waarvoor de flaminganten ijverden?
We weten al dat voor hem in het motto 'Alles voor Vlaanderen, Vlaanderen voor Kristus!' het tweede gedeelte primeert: als men niet ijvert om het katholiek karakter van Vlaanderen te vrijwaren en te verdiepen, verliest de Vlaamse Beweging voor hem elke zin.
In een brief aan pater Claeys-Bouuaert:
'Onderpastoor Poppe bemint zijn vaderland, en hij bemint het én om het vaderland zelf én voor Onze-Lieve-Heer. Hij wordt getroffen tot in het diepste van zijn ziel door de zedelijke en zelfs door de stoffelijke ellende van al de burgers van zijn vaderland.
Jezus heeft hem geplaatst in een hoekje van een vrij ellendig en erbarmelijk gedeelte van dat land. En de onderpastoor hoopt, hij bidt en hij lijdt opdat dat geliefde land weerkere tot Jezus, en dat het daartoe verkrijge en herwinne vanwege zijn bestuurders al de rechten en al de vrijheden die passen bij Gods glorie en bij de inzichten van de Voorzienigheid.
Voor de rest heb ik de inzichten verontschuldigd en niet de daden. Ik heb principes uiteengezet (omwenteling volgens Sint-Thomas) die ik nimmer heb toegepast, tenzij om aan mijn vrienden uit te leggen mijn oppositie tegen het flamingantisch aktivisme, of om mijn houding te verrechtvaardigen tegenover de overdrijvingen van de anti-flaminganten.'
Wat kunnen we uit deze passage besluiten?
Dat Edward zich terdege bewust is van al de spanningen die de oorlog in het leven geroepen heeft: Belgische unitaristen tegen Vlaams-nationalisten, maar binnen de flaminganten ook activisten tegen passivisten. Hij gaat helemaal niet mee in de separatistische politiek van een deel van de Vlaamse Beweging, dat zelfbestuur voor Vlaanderen wil door België te doen barsten.
Het 'in omnibus caritas' indachtig, toont hij begrip voor de intenties van bepaalde heetgebakerde Vlamingen, zonder daarom echter hun daden goed te keuren. Zo was zijn vriend Karel De Schaepdrijver gedeserteerd en overgelopen naar de Duitsers, omdat hij geloofde dat een Duitse zege Vlaanderen baat zou brengen...
Poppe ziet ook in dat de Belgische overheid, waar de vrijmetselarij een dikke vinger in de pap gekregen heeft sinds socialisten en liberalen toegetreden zijn tot de oorspronkelijk homogeen-katholieke regering, in de repressie tegen de flaminganten vaak een geheime antikatholieke agenda volgt.
Vlaanderen katholiek - dat is het enige doel waarvoor Edward ijvert.
En waarvoor hij de Vlamingen warm wil maken."
[bron]
Geen opmerkingen:
Een reactie posten